بنياد ايران شناسي شعبه آذربايجان غربي

ایجاد استان واحدی بنام استان آذربایجان در ایران بعد فرقه دمکرات

آذربايجان از آذرماه سال 1324ش بمدت يكسال از كنترل دولت خارج و بدست فرقه دمكرات آذربايجان به رهبري پيشه وري اداره گرديد. پس از برچيده شدن فرقه دمكرات، در سال 1325 استان سوم و چهارم تبديل به يك استان به نام استان آذربايجان گرديد . استان 4 (آذربايجان غربي) تا سال 1337ش در تابعيت تبريز ماند و در اين سال بار ديگر استان 4 ساختار پيشين خود را باز يافت. سند فوق دستور استاندار آذربایجان در بهمن سال 1325به فرمانداری شهرستان رضائیه (ارومیه) جهت اعلام ادغام دو استان و رعایت عنوان در مکاتبات اداری است.

منبع: مرکز اسناد و آرشیو بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی

اسناد وزارت کشور – با سپاس از آقای احمدپور

نگاهی به تاریخچه بانک ملی – شعبه ارومیه (رضائیه)

در سال 1285ش پس از استقرار مشروطیت مقدمات تصویب ایجاد بانک ملی فراهم گردید ولی به علت نبود سرمایه کافی به تعویق افتاد. تا اینکه پس از ده سال لایحه تأسیس بانک ملی ایران در اسفند ۱۳۰۵ ش، از سوی دولت مستوفی به مجلس تقدیم شد و در 19اردیبهشت ۱۳۰۶ ش. به تصویب رسید. اساسنامه بانک ملی در ۳۰ خرداد ۱۳۰۷ به تصویب هیات وزیران و در ۱۴ تیر ۱۳۰۷ به تصویب کمیسیون قوانین مجلس رسید. در ۲۸ مرداد ۱۳۰۷ اعلان رسمی تشکیل دولت از سوی وزیر مالیه و رئیس بانک صادر شد و سرانجام از 20 شهریور ۱۳۰۷ بانک ملی ایران بطور رسمی کار خود را شروع کرد. اولین مدیر عامل آن یک آلمانی بنام دکتر کورت لیندن بلات بود که روز افتتاح فقط 28 کارمند ایرانی داشت.لازم به ذکر است پس از تاسیس شعب لازم در تهران و شهرهای مهم صنعتی ،اولین شعبه این بانک در سال 1310 ش در رضائیه (ارومیه) در محل کنونی بانک واقع در اول خیابان کاشانی تاسیس گردید.اکنون  این بانک بیش از 38 شعبه فعال در ارومیه دارد. سند فوق از اسناد بانک ملی رضائیه در سال 1328ش می باشد.

منابع: مرکز اسناد و آرشیو عکس بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی

کتاب: سرزمین زردتشت، علی دهقان و مقاله: تاریخچه تأسیس بانک ملی ایران، پرویز تقی پور -  با سپاس از آقای احمدپور

نگاهی کوتاه به تاریخچه اداره ثبت احوال ارومیه

اداره آمار و ثبت احوال رضائیه (ارومیه) در سال 1306ش  پس از دوسال از تاسیس آن در ایران، در ارومیه تاسیس گردید. اولین ریس این اداره بیوک خان فتحی بود و بعد از ایشان، نصرالله میرزا اسکندری و مرتضی منوچهری مدتها رئیس آن  اداره بودند. اداره ثبت احوال ارومیه تا قبل از انقلاب اسلامی برای خود ساختمان مستقلی نداشت. بطوری که در سال 1309 در میدان انقلاب کنونی (ایالت) جنب دادگستری در ساختمان استیجاری بسر می برد. سند فوق مربوط به ورقه هویت آقای ابوالحسن تأییدی در خرداد ماه سال 1307 ش است که بنا به درخواست نامبرده در سال 1309 المثنی آن با امضای آقای عبدالحسین جهانگیری صادر شده است.

منبع:آرشیو اسناد و عکس بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی

(با سپاس از آقایان غفاری و خلیلزاده)

کادر آموزشی "دبیرستان سعدی" رضائیه، (ارومیه)

 ساختمان دبیرستان سعدی رضائیه در سال تحصیلی 1336 - 37 تکمیل گردید. ریاست این دبیرستان چهار کلاسه با آقای سیف اله حسامی بود. عکس فوق در تاریخ 1336/2/26 گرفته شده.

اسامی،ردیف پایین از سمت راست:
 آقایان: طاهر مرام، ساورا، خلیل زاده، تسلیمی، حسامی افشار، مشکوه (مشکات)، انزلی ، شبروی

ردیف بالا از سمت راست:

آقایان: بهکامی، آزمند، چاربخش، صالح زاده، مسیو شارل ، کرباسی و احمد مظلومی.

منبع:
  مرکز اسناد و آرشیو عکس بنیاد ایران شناسی آذربایجان غربی

با سپاس از آقای حسین غفاری

احصائیه موسسات ورزشی در خرداد 1314 ش - ارومیه (رضائیه)

تاریخچه ورزش در استان آذربایجان غربی

منبع: ارشیو عکس و اسناد بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی

1- مجله «زاربری دی باهر» بزبان کلدانی که در سال 1267 تاسیس شده و چندین سال طبع و نشر میشد. چاپ سربی و بصورت ماهانه نشر می گردید.

2- مجله «تاتشر ندا» به معنی «صدای راستی» از طرف جمعیت کاتولیک های ارومیه در سال 1314 ه.ق بزبان کلدانی بصورت ماهیانه منتشر می گردید.

3- روزنامه «فریاد» به مدیریت میرزا حبیب الله آقا زاده در سال 1325 هجری قمری در ارومیه تاسیس یافت. روش این روزنامه سیاسی و آزادیخواهی بود و مدت شش ماه بصورت هفتگی منتشر گردید.

استفاده از مطلب فوق با ذکر منبع: بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی مجاز می باشد.

4- روزنامه 15 روزه ای بنام «کخوا» بمعنای «ستاره» بمدیریت «رایی یوخنین موسی» از آشوریان دانشمند ارومیه در سال 1325 ه.ق (1906 م) در ارومیه انتشار یافت. مسلک این روزنامه آزادیخواهی و سیاسی بود تقریبا در حدود ده سال منتشر گردید.

5- روزنامه ای بنام «ارومی ارتودوکسانا» از طرف روحانیون ارتودوکس ارومیه در سال 1326 ه.ق (1901 م) چاپ سنگی بزبان کلدانی جهت مسیحیان ارتودوکس شهر منتشر گردید.

6- روزنامه هفتگی «اتفاق» بمدیریت حاج ابراهیم افشار در سال 1328 ه.ق تاسیس شد. مسلک این روزنامه سیاسی و آزادیخواهی بود که با حروف سربی چاپ و منتشر میشد و انتشار آن چند ماه دوام داشته است.

7- رونامه هفتگی «فروردین» بمدیریت میرزا حبیب آقازاده در سال 1329 ه.ق در ارومیه تاسیس و مدت هفت ماه انتشار یافت. مسلک این روزنامه سیاسی و حمایت از آزادیخواهان بوده است.

8- روزنامه بزبان کردی بمدیریت محمدترجانی زاده در سال 1340 ه.ق در ارومیه منتشر شد که مسلک آن سیاسی بوده و بطور هفتگی انتشار می یافت.

9- روزنامه «رضائیه» بمدیریت مرحوم حاجی محمد حسن امیرنظمی افشار در سال 1309 شمسی در ارومیه تاسیس گردیده با حروف  سربی چاپ میشد و مدت ده سال انتشار آن دوام داشت.

10- مجله «طلوع» در سال 1312 خورشیدی چند شماره بور ماهیانه منتشر گردید.

11- روزنامه «کیوان» بمدیریت ربیع انصاری که مسلک آن سیاسی بود در سال 1318 خورشیدی در رضائیه تاسیس شد. این روزنامه با حروف سربی چاپ میشد و مدت سه سال در این شهر منتشر شد و در حوادث سال 1320 از بین رفت.

استفاده از مطلب فوق با ذکر منبع: بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی مجاز می باشد.

12- روزنامه هفتگی «ارومیه» از طرف فرقه دموکرات آذربایجان قریب یکسال بزبان ترکی و چاپ سربی در رضائیه منتشر میشد.

13- روزنامه ای بنام «صدای رضائیه» در سال 1330 خورشیدی چند شماره منتشر گردید.

14- روزنامه «ایران پاینده» در سال 1329 بمدیریت حسین زینالپور در رضائیه تاسیس گردید و چند سال با حروف سربی طبع و منتشر شد.

15- روزنامه «پیام رضائیه» بمدیریت کاظم نخجوانی در سال 1329 خورشیدی با حروف سربی چند شماره منتشر گردید.

16- روزنامه «آذربایجان غربی» بمدیریت خیراله آجری در سال 1330 خورشیدی با حروف سربی چند شماره منتشر گردید.

17- روزنامه ای بنام «مهین پرستان» بمدیریت عباسقلی خسروی افشار افسر بازنشسته ارتش در سال 1332 خورشیدی در رضائیه تاسیس گردید و تا سال 1335 انتشار می یافت.

بر گرفته از کتاب: سرزمین زردشت، رضائیه، تالیف علی دهقان.

استفاده از مطلب فوق با ذکر منبع: بنیاد ایران شناسی شعبه آذربایجان غربی مجاز می باشد.

موضوعات: زاربری دی باهر، تاتشر ندا، جمعیت کاتولیک های ارومیه ، فریاد، میرزا حبیب الله آقا زاده ، کخوا، رایی یوخنین موسی، آشوریان ارومیه ، ارومی ارتودوکسانا، اتفاق، حاج ابراهیم افشار ، فروردین، محمدترجانی زاده ، رضائیه، حاجی محمد حسن امیرنظمی افشار، طلوع، ، کیوان، ربیع انصاری ، فرقه دموکرات آذربایجان ، صدای رضائیه، ایران پاینده، حسین زینالپور ، پیام رضائیه،کاظم نخجوانی ، آذربایجان غربی، خیراله آجری ، مهین پرستان، عباسقلی خسروی افشار